اگر بنگاهِ املاک تخلف کرد چه‌کار کنیم
تقریبا یک پای همه ملک‌هایی که در کشور خرید‌و‌فروش می‌شوند، بنگاه‌های مشاوره املاک هستند. حتی اگر ملک مورد نظر خود را از سایت‌ها و اپلیکیشن‌هایی مثل دیوار پیدا کرده باشید، باز هم حداقل برای نوشتن یک مبایعه‌نامه رسمی و دریافت کد‌ِ رهگیری، باید راهی این مراکز شوید. تعداد این بنگاه‌های مشاوره املاک نیز آن‌قدر زیاد است که معمولاً در هر خیابانی می‌توان یکی، دو بنگاه را پیدا کرد. اما همان‌طور که این بنگاه‌ها می‌توانند در خرید‌و‌فروش ملک، کار شما را راه بیندازند، اگر صاحبان آن‌ها به مسائل حقوقی آشنا نباشند می‌توانند باعث ضرر و زیان‌تان نیز شوند. درضمن متأسفانه برخی از صاحبان بنگاه‌ها هم از اعتماد خریداران و فروشندگان سوءاستفاده کرده و اقدام به تخلف یا کلاه‌برداری می‌کنند.
در این مواقع چه باید کرد و از نظر قانونی چه کاری از دست ما برمی‌آید؟ وقتی با بنگاه‌ها املاک به مشکل برمی‌خوریم باید به کجا مراجعه کنیم؟ چطور باید تخلفات بنگاه‌ها را گزارش دهیم؟ در این مطلب قرار است به سئوالاتی از‌این‌دست پاسخ دهیم. پس تا پایان مطلب همراه ما باشید.
خدمات بنگاه‌های مشاوره املاک
چرا برای معامله ملک سراغ بنگاه‌های مشاوره املاک می‌رویم؟ چون صاحبان این مراکز به مسائل حقوقی خرید و فروش ملک آشنایی کامل دارند و می‌توانند در این زمینه به ما کمک کنند. درضمن این بنگاه‌ها می‌توانند یک مبایعه‌نامه رسمی برای ما بنویسند و کد رهگیری صادر کنند تا امکان فروش مجدد آن ملک به دیگری وجود نداشته باشد. در اذای این کار هم طبق تعرفه اتحادیه‌شان، کمیسیون دریافت می‌کنند.
بررسی صحت مدارک
یک مشاور بنگاه املاک اولین کاری که باید انجام دهد، بررسی صحت مدارک ملکی و مدارک هویتی فروشنده و خریدار است تا اصطلاحا احراز مالکیت و هویت شود. همچنین کد رهگیری گرفتن جزو وظایف آن‌ها محسوب می‌شود. یادتان باشد که اگر بعداً مشکلی در این زمینه‌ها به وجود بیاید، طبق قانون، مشاور بنگاه املاک باید پاسخگو باشد.
چه زمانی به اتحادیه مشاوران برویم؟
در خرید و فروش یک ملک ممکن است با مشکلات متعددی روبه‌رو شوید که مقصر آن‌ها مشاوران املاک باشند که حالا یا به شکل تعمدی یا با سهل‌انگاری این معضلات را ایجاد کرده‌اند. پس ابتدا باید یک دسته‌بندی از این مشکلات داشته باشیم تا بدانیم برای هر یک از آن‌ها باید به کدام مرجع قانونی مراجعه کنیم. اگر در زمینه نگرفتن کد رهگیری توسط بنگاه، گرفتن کمیسیون بیش از نرخ مصوب اتحادیه و بررسی نکردن مالکیت و هویت خریدار و فروشنده دچار مشکل شدید باید برای پیگیری ماجرا به اتحادیه مشاوران املاک مراجعه کنید. در حقیقت مرجع رسیدگی به این مشکلات، مسئولان اتحادیه هستند.
هم حضوری و هم تلفنی
امکان شکایت از مشاوران املاک در اتحادیه هم به‌صورت حضوری امکان‌پذیر است و هم تلفنی. تهرانی‌ها برای این کار باید با شماره ۷۳۳۴ تماس بگیرند و موضوع را گزارش دهند. اتحادیه هم سعی می‌کند در مرحله اول موضوع را تلفنی و با دادن تذکر شفاهی به مشاور املاک، حل‌و‌فصل کند. اما اگر تلفنی موضوع حل نشد، کمیسیون حل اختلاف اتحادیه مشاوران املاک از مشاور و شما می‌خواهد با مدارک و مستندات خود به اتحادیه بروید تا مشکل برطرف شود. قطعا اگر سهل‌انگاری و اشتباه مشاور املاک باعث خسارت شما شده باشد و این موضوع اثبات شود، اتحادیه از مشاور می‌خواهد که خسارت را به شما پرداخت کند. قانون هم ماده ۲۸ نظام صنفی برای اصناف مجوزدار و ماده ۲۷ را برای اصناف بدون مجوز پیش‌بینی کرده تا اگر مثلا اتحادیه نتوانست مشاور را نسبت به پرداخت خسارت راضی کند، بنگاه املاک با کمک نیروی انتظامی پلمپ شود.
از جعل سند تا کلاه‌برداری
برخی از مشکلات نیز ممکن است در خرید‌و‌فروش ملک برایتان پیش بیاید که اتحادیه نمی‌تواند به آن‌ها ورود کند. مثلاً ممکن است مشاور املاک از مدارکی که شما به‌عنوان امانت نزد او گذاشته‌اید سوءاستفاده کند. یا سندی در معاملات املاک جعل کند یا با یک طرف معامله تبانی کند و از طرف دیگر کلاه‌برداری کند. مرجع رسیدگی به این موارد مراجع قضایی هستند که شامل شورای حل اختلاف، دادسرا، دادگاه و حتی سازمان تعزیرات حکومتی می‌شود.
شورای حل اختلاف، دادسرا و دادگاه
حالا سئوال این است که چه زمانی به کدام مرجع قضایی باید مراجعه کرد؟ اگر یک مشاور املاک به دلیل سهل‌انگاری، خسارتی به شما وارد کند که موجب مسئولیت مدنی و حقوقی شود، می‌توان به شوراهای حل اختلاف مراجعه و موضوع را پیگیری کرد. اما اگر بحث یک عمل مجرمانه مثل جعل سند توسط مشاور املاک مطرح باشد می‌توان به دادسرا مراجعه کرد و بعد از تکمیل پرونده و انجام شکایت، به دادگاه‌های کیفری رفت.
یک راه دیگر برای پیگیری مشکلات
این راه یادتان باشد که اگر بنگاه املاکی مجوز نداشت یا مجوزش باطل شده بود یا به گران‌فروشی خدمات که همان گرفتن کمیسیون اضافه است اقدام کرد، علاوه بر اتحادیه مشاوران املاک می‌توانید شکایت‌تان را نزد سازمان تعزیرات حکومتی هم ببرید. این سازمان هم می‌تواند به دلایلی که گفته شد به صاحبان بنگاه‌های املاک اخطار بدهد، بنگاه را پلمپ یا حتی پروانه کسب آن‌ها را باطل کند.
حالا با خیال راحت بعد از پیدا کردن ملک مورد نظرتان در دیوار، می‌توانید برای نوشتن مبایعه‌نامه رسمی و اخذ کد رهگیری به بنگاه‌های مشاوره املاک مراجعه کنید. خیال‌تان هم از این بابت راحت است که در صورت هر‌گونه تخلف یا اشتباه توسط مشاوران املاک، می‌دانید که چطور باید موضوع را تا زمان رسیدن به حق و حقوق‌تان پیگیری کنید.