هزینه‌های دادخواهی نباید مانعی برای اجرای عدالت شود
رئیس قوه قضاییه گفت: موافق بالا رفتن هزینه دادرسی نیستیم، با مسؤولان دولتی در میان گذاشته‌ام که هزینه دادرسی را باید کاهش داد و دسترسی به‌عدالت را باید آسان کرد.
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی عصر امروز در دیدار اساتید و فعالان حقوقی خراسان رضوی که در دادگستری کل این استان برگزار شد، گفت: توفیقی است در جمع فرهیختگان و تلاشگران در عرصه مسائل حقوقی اعم از آموزش، پژوهش و تحقیق که به‌نحوی سهمی در ایجاد امنیت حقوقی و روانی، تثبیت مالکیت و سهم در اجرای عدالت دارند.
رئیس قوه قضاییه افزود: در بین مفاهیم دینی هیچ مفهومی بعد از توحید گسترده‌تر از عدالت نیست عدالت و توحید، عدالت و خلقت، عدالت و معاد، عدالت قضایی، عدالت اجتماعی نشان‌دهنده این است عدالت امر مهمی است.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم در رابطه با عدالت سخن بگوییم بسیار می‌توان سخن است، اما گردهمایی ما سخن در عدالت اثباتی و اجرایی است که باید در میدان سخن بگوییم تا در کام مردم مزه عدالت بنشیند و مردم اجرای عدالت را احساس کنند.
آیت‌الله رئیسی اظهار کرد: وکیل، کارشناس دفاتر اسناد و قاضی کسانی هستید که در احساس عدالت و آرامش جامعه نقش دارند، شما همه دانش‌آموختگان حقوق هستید، آموزش نقش مهمی دارد و تربیت به‌معنای امیال و تمایلات عالی نفسانی انسانی در سالم‌سازی جامعه نقش بسیاری دارد.
رئیس قوه قضائیه بیان کرد: در حوزه و دانشگاه فارغ التحصیلان باید علم و تهذیب نفس را فراگیرند تا دچار لغزش نشوند، نباید محور کسب درآمد باشد بلکه خدمت به مردم باید مسئله او باشد.
وی تصریح کرد: امروز مسائل اضلاع مختلفی دارند، اینکه شما در این نشست و با این ترکیب دعوت شده‌اید، نشان از پیوند همیشگی قوه قضاییه با دانشگاه و حوزه دارد که امری ضروری است، چرا که رابطه علم و دانش در دستگاه قضایی مهم‌ترین ابزار است.
آیت‌الله رئیسی ادامه داد: این ارتباط همیشگی از آخرین یافته‌های علمی در حوزه علمی برای قاضی ضرورت است، مگر می‌تواند وکیلی برای موکل بدون علم روز دفاع کند، یکی از مسائل مهم آن است که همه با هم ارتباط داشته باشند تا محصول کار عدالت باشد.
رئیس قوه قضائیه بیان کرد: هر وکیلی اگر دفاع ناحق کند دریافت مال ناروا است، هرکس بر غیر مسیر حق عمل کند، بین همه بخش‌ها ناهمخوانی ایجاد می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: در گام دوم انقلاب می‌خواهیم دستگاه قضایی در طراز داشته باشیم، اما برای این کار نیازمند فعالیت‌های متفاوت هستیم و همه شما باید در ایجاد این نگاه تحولی سهیم باشید.
آیت‌الله رئیسی به ایجاد حس جدید در دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه اشاره و عنوان کرد: باید حس جدیدی در دانشگاه، حوزه و نظام‌های ما ایجاد شود تا تحول محقق شود، در گام دوم نباید مشکلات ساده‌ای که به‌راحتی حل می‌شوند، داشته باشیم.
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه نهادهای مرتبط باید در حوزه اصلاحات وکالت و کارشناسی‌های قضایی گام بردارند، اظهار کرد: مؤسسات حقوقی باید ساماندهی شوند، تعرفه‌های حق الوکاله باید شفاف‌سازی و واقعی‌سازی شوند تا مردم و سازمان‌های اداری بدانند که چه مقدار باید هزینه بپردازند و این‌ها از جمله کارهایی است که باید به‌سرعت به آن ورود پیدا کرد.
وی کارشناسی دقیق قضایی را راهی برای کمک کردن به قاضی در اجرای عدالت عنوان و بیان کرد: کارشناسی قضایی دقیق می‌تواند کمک جدی به‌اجرای عدالت کند به‌همین جهت هرچه دقیق‌تر باشند کارسازتر است، اما متأسفانه گاهی کارشناسی‌ها دارای تناقض‌های بسیاری هستند و امکان دارد از یک ملک ۵ نظر کارشناسی بیرون آید که این موضوع به هیچ وجه صحیح نیست.
آیت‌الله رئیسی به فعالیت‌ها در زمینه تقارب آراء قضات اشاره و خاطرنشان کرد: سعی داریم میان قاضی بدوی و تجدیدنظر تقارب آرا دیده شود، به‌همین جهت به قضات تجدید نظر توصیه کرده‌ایم که رأی خود را به‌دادگاه‌های بدوی نزدیک‌تر کنند.
رئیس قوه قضائیه ادامه داد: اگر کارشناس قضایی، وکیل یا هر عنصر مرتبط به دستگاه قضایی دچار آسیب شد قبل از هرکس باید خود مجموعه مدعی او شود تا در نگاه مردم بد نشود و شما باید پیشگام حل این مشکل شوید.
وی به لزوم وجود مجموعه‌های داوری در اثنای رسیدگی به‌پرونده‌های قضایی اشاره کرد و یادآور شد: گاهی اگر گروهی نسبت به کار یک قاضی یا وکیل داوری کنند باعث سلامت مجموعه می‌شود و اگر در مجموعه‌ای فردی فاسد وجود داشت باید به‌صورت جدی با آن‌ها برخورد شود.
آیت‌الله رئیسی گفت: باید با افراد مسئله‌دار که به‌نحوی کسوت قضاوت و وکالت را به‌خوبی نشناخته‌اند برخورد شود و ساماندهی این وضعیت ضرورت دارد.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به اینکه حتما کارشناسی خوب، دقیق و سریع و همچنین کارشناسی با فهم و اطلاع کامل می‌تواند کمک جدی به اجرای عدالت قاضی و کارشناس کند، اظهار کرد: موافق بالا رفتن هزینه دادرسی نیستیم، با مسؤولان دولتی در میان گذاشته‌ام که هزینه دادرسی را باید کاهش داد و دسترسی به‌عدالت را باید آسان کرد.
وی ادامه داد: به همکاران همیشه گفته‌ام اگر کسی پول نداشت، وکیل بگیرد و لسان حقوقی نداشت بتواند احقاق حق کند، این دستگاه باید این طور باشد، اگر غیر از این باشد دستگاه طراز نیست.
آیت‌الله رئیسی بیان کرد: خروجی کار همه ما باید احساسی باشد که مردم نسبت به اجرای عدالت می‌کنند، دانشگاه باید مطالعه کند، وکلا باید همکاری کنند، قاضی تنها تصمیم‌گیرنده آخر است و نقش‌آفرینان یک پرونده همه این افراد هستند.
رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه برخی از پرونده‌ها برای کارشناسی دقیق نشدن دچار مشکل می‌شوند، عنوان کرد: برخی مواقع وکلا آدرس‌های صحیح نمی‌دهند، باید همه این مسائل به‌صورت مجموعه دیده و در جهت رفع آن‌ها تلاش شود.
وی تاکید کرد: ما نباید دو بار شاهد نقض رأی باشیم، بلکه نقض آراء باید به‌حداقل برسد و برخی دادگاه‌های تجدیدنظر در واقع تایید نظر باشد، در مقدمات باید کار درست صورت گیرد مانند اینکه لایحه وکالت را نگاه کنند تا کاملا واقعی باشد.
آیت‌الله رئیسی افزود: مشهد به برکت نام امام رضا(ع)، حوزه و دانشگاه به‌روز دارد، همچنین فرهیختگان حوزه و دانشگاه و مسؤولانی که روحیه کارگشایی دارند در این شهر هستند و امروز این تجربه و پتاتسیل‌ها را داریم که می‌تواند مشکلات را به‌حداقل ممکن برساند.